کاربرد مدل شاخص همپوشانی (index overlay model) در محیط gis، جهت شناسایی و تفکیک بافت های فرسوده شهری (مطالعه موردی- محله ملل شهر گرگان)

یکی از مباحثی که امروزه در اکثر کشورها مطرح می باشد، نگاه به وضعیت نابسامان بافت های فرسوده شهری است. محدودیت امکانات سازمان های مرتبط با امر نوسازی ایجاب می کند که قبل از هرگونه اقدام در رابطه با بافت های فرسوده، بااستفاده از معیارهایی، میزان فرسودگی مناطق مختلف شناسایی و سپس برای هرگونه اقدام و سرمایه گذاری، اولویت بندی شوند. در این بین یکی از دانش هایی که می تواند در زمینه ی شناخت کاملتر واولویت بندی بافت های فرسوده بکار گرفته شود سامانه اطلاعات مکانی (gis)است. در این پژوهش با استفاده از اطلاعات کتابخانه ای و بررسی های میدانی، به جمع آوری اطلاعات در محدوده ی مورد مطالعه اقدام نموده، آنگاه با بهره گیری از توابع آماری و پرسشگری در محیط gis، معیارهای مصوب شده و همچنین مد نظر قرار داده شده، به جهت امکان ارتباط و یا عدم ارتباط با فرسودگی در بافت مورد ارزیابی قرار گرفتند. با استفاده از آنالیزهای مکانی - فضایی داده ها و همچنین با توجه به نگرش مهندسین و کارشناسان شهرداری هر یک از شاخص های مربوط در مدل (ahp)وزن دهی شده و میزان تاثیر معیارها مورد بررسی قرار داده شد. در نهایت کلیه لایه های خروجی مربوط به هر کدام از شاخص ها با بکارگیری از مدل(wiom)همپوشانی شدند و با ایجاد لایه نهایی، درجات فرسودگی در محدوده مشخص گردید. نتایج تحقیق نشان می دهد که در مجموع 48/58 درصد از سایت مرکزی مطالعاتی، فرسودگی متوسط به بالا دارند. از نتایج تحقیق نیز می¬توان به ارائه الگوی پیشنهادی به صورت نقشه مداخله در قطعات بافت و همچنین مواردی از جمله مقاوم سازی ساختمان های درون محدوده، بهبود کیفیت و کمیت شبکه معابر، نظام مند ساختن حرکت سواره و پیاده نظیر گسترش حمل و نقل عمومی، و کاهش ترافیک ساکن در بافت اشاره نمود.